Bazen şirketlerden kültürlerini oluşturacak, iyileştirecek ve dönüştürecek çözüm talepleri geliyor. İhtiyaçlarını izah ederken zihinlerinde genelde 1 ve/veya 2 tane de çözüm oluyor:
- Eğitim yapmak
- Kurum içi iletişim faaliyetleri veya etkinlikler yapmak
Benim önerim mümkünse bunları en sona bırakmak ve belki de ilk etapta hiç yapmamak oluyor. Şaşırıyorlar!
Ben de bu duruma şaşırıyorum. Çünkü kültür her şeyi kapsayan 'şemsiye'dir. Altında birden fazla bileşen (tarihçesi ve hikayeler, amaç, değerler, vizyon, stratejiler, iş süreçleri ve araçlar, liderler, çalışan deneyimleri, iletişim, gelişim, icra ve iş sonuçları vb.) vardır. Bu bileşenler arasında bir takım anlam ve bağlamlar vardır. Çok boyutlu ele alınmadığında genelde ya işe yaramaz, ya da programda bazı taşlar yerinden oynatıldığı ve süreç eksik/yarım bırakıldığı için şirkete tehlike de arz eder.
Başka yapılan bir yanlış ise kültürü projelendirmektir. Kültür bir proje olamayacak kadar zamansız bir kavram olduğundan, zaman-süre-konu içine sıkıştırılacak kadar dar bir konu değildir.
Kültür şirkette herkes tarafından sahiplenilmesi, konuşulması, süreç içerisinde evriminin takip edilmesi, her an yaşayan bir dinamik olduğunu fark etmemiz gereken bir konudur. Değerleri tanımlayıp, iletişimini yapıp, bir kaç eğitimle ve etkinlikle kenara koyulacak kadar sınırlı değil, aksine hayati bir konudur.
Herkes yapıyor diye, yapmış olmak için kültür projesi (!) yapılmaz. Şirket için faydaları ve fırsatları kadar, olası riskleri ve doğru ele alınmazsa zararları da olabilir.
Lütfen bu konuda kulaktan dolma bilgilerle (X şirket böyle yapmış, çalışanlar çok beğenmiş, biz de yapalım) hareket etmeyin. İşin ehli olan; size her boyutunu anlatan, +/-'lerini sunan, gerçekleri konuşan, kanıtlanmış model ve metodolojileri kullanan ve sizin ihtiyacınıza göre gerekirse modeller geliştirebilecek yetkinlikte insanlarla çalışın. Diğer şirketlerdeki vakalara nasıl çözümler geliştirdiklerini sorun. Hatta böyle bir programa kalkışmadan ve danışmanlık şirketini seçmeden önce, siz başka şirketlerle benchmark yapın. İşleyen, işlemeyen konuları; işveren markası sunumları dinleyerek değil, gerçekleri eğrisi-doğrusuyla sorarak, tartışarak, ortak akılda çözümler geliştirerek anlamaya gayret edin.
Süreci anlamayı basitleştirin, fakat içeriğinin basit olmadığını bilerek kültürle ilgili çalışmalara başlayın.